3. Մարսողությունը ստամոքսում

Ստամոքսի կառուցվածքը: Կերակրափողից սննդագնդիկը տեղաշարժվում է ստամոքս շնորհիվ կերակրափողի պատերի ալիքաձև կծկման և լորձի առկայության: Ստամոքսում սնունդը խառնվում է մարսողական հյութերի հետ և մասամբ մարսվում:  Նրա պատի ծալքավոր լորձաթաղանթում կան բազմաթիվ գեղձեր, որոնց մի մասը արտազատում է լորձ: Վերջինս պաշտպանում է ստամոքսի պատը ստամոքսահյութի քայքայիչ ազդեցությունից (ինքնամարսումից): Կան նաև պեպսին և աղաթթու արտադրող գեղձեր:

 

 

Մարսողությունը ստամոքսում: Լորձաթաղանթում կա մոտավորապես \(35\) միլիոն գեղձ, որոնք արտազատում են պեպսին ֆերմենտը, որը ճեղքում է սպիտակուցների երկար շղթաները՝ վերածելով ավելի կարճ շղթաների:

 

Աղաթթուն ոչնչացնում է մեծ թվով վնասակար մանրէներ, որոնք սննդի հետ թափանցում են ստամոքս: Աղաթթվի շնորհիվ սպիտակուցները ուռչում են` մեծացնելով ֆերմենտների հետ շփման մակերեսը: Օրվա ընթացքում արտադրվում է մինչև \(2\) լիտր ստամոքսահյութ: Ստամոքսում սննդանյութը մնում է \(4-6\) ժամ, որի ընթացքում այն վերափոխվում է կիսահեղուկ կամ հեղուկ շիլայանման սննդախյուսի, և միաժամանակ տեղի է ունենում մարսման գործընթացը:

 

 

Ստամոքսի պատի միջին շերտը կազմված է հարթ մկանաթելերից, որոնց կծկումների շնորհիվ սնունդը շարունակում է շաղախվել ստամոքսահյութով: Բացի այդ, մկանների պարբերաբար կծկման շնորհիվ ստամոքսահյութով շաղախված սնունդը տեղաշարժվում է բարակ աղիների սկզբնամաս` \(12\)-մատնյա աղի: Ստամոքսում շարունակվում է սննդագնդիկում առկա դեռևս չմարսված ածխաջրերի քայքայումը թքի պտիալին ֆերմենտով այնքան ժամանակ, քանի դեռ սննդախյուսում լիովին չի ներծծվել աղաթթվի լուծույթը:

 

Եթե մարդն ընդունում է ոչ որակյալ սնունդ, առաջանում է փսխման ռեֆլեքս, և ստամոքսի պարունակությունը թափվում է դուրս: Փսխումը կարելի է առաջացնել նաև լեզվի հիմքը գրգռելու միջոցով: