1. Ծծբի ատոմի կառուցվածքը և տարածվածությունը բնության մեջ

 

Ծծմբի ատոմները (հիմնական վիճակում) արտաքին էներգիական մակարդակում պարունակում են \(6\) էլեկտրոն, որոնցից երկուսը չզույգված են (կենտ են), ուստի ցուցաբերում է վալենտականություն \(2\)

  

 

Քիչ քանակությամբ էներգիա կլանելով՝ ծծմբի ատոմը կարող է անցնել գրգռված վիճակի, ինչը տեղի է ունենում ավելի մեծ էլեկտրաբացասականությամբ քիմիական տարրերի ատոմների հետ քիմիական կապ առաջացնելիս: Թափուր \(3d\)-օրբիտալների հաշվին ծծմբի ատոմի չզույգված էլեկտրոնների թիվը կարող է մեծանալ՝ \(4\) կամ \(6\) դառնալ, իսկ վալենտականությունը՝ համապատասխանաբար \(4\), \(6\)

 

 

Թթվածնի ատոմների համեմատությամբ ծծմբի ատոմներն ունեն մեծ շառավիղ, էլեկտրաբացասականության փոքր արժեք, որի պատճառով էլ ցուցաբերում են արտահայտված վերականգնիչ հատկություն` առաջացնելով միացություններ, որոնցում ծծմբի ատոմները ցուցաբերում են \(+2\), \(+4\), \(+6\) օքսիդացման աստիճան: Ավելի փոքր էլեկտրաբացասականությամբ օժտված տարրերի հետ (ջրածին, մետաղներ) փոխազդելիս ծծումբը ցուցաբերում է օքսիդիչ հատկություն` ձեռք բերելով \(–2\)-ի հավասար օքսիդացման աստիճան:

 

Բնության մեջ ծծումբը հանդիպում է երեք ձևով:

1. Բնածին կամ ինքնածին ծծումբ, որը ծծմբի շեղանկյուն տարաձևությունն է ($S_8$)

 

 

2. Սուլֆիդային ծծումբ` ծծմբաջրածինը և նրա աղերը. ցինկի խաբուսակ` \(ZnS\), կինովար` \(HgS\), կապարափայլ` \(PbS\), պիրիտ ( ծծմբահրաքար)` $\mathit{Fe}{S}_2$, երկաթի\((II)\) սուլֆիդ` \(FeS\) և այլն:

 

 

 

երկաթի\((II)\) սուլֆիդ` \(FeS\)                                       պիրիտ` $\mathit{Fe}{S}_2$

 

  

3. Սուլֆատային ծծումբ՝ գլաուբերյան աղ` ${\mathit{Na}}_{2}S{O}_4\cdot 10H_{2}O$, գիպս` $\mathit{CaS}{O}_4\cdot 2H_{2}O$, պղնձարջասպ` $\mathit{CuS}{O}_4\cdot 5H_{2}O$, երկաթարջասպ` $\mathit{FeS}{O}_4\cdot 7H_{2}O$ և այլն:    

  

 

 

գլաուբերյան աղ` ${\mathit{Na}}_{2}S{O}_4\cdot 10H_{2}O$                գիպս` $\mathit{CaS}{O}_4\cdot 2H_{2}O$

 

 

 

 

պղնձարջասպ` $\mathit{CuS}{O}_4\cdot 5H_{2}O$                        երկաթարջասպ` $\mathit{FeS}{O}_4\cdot 7H_{2}O$