Խառը թվերի գումարումն ու հանումը (հավասար հայտարարներ)

Խառը թվերի գումարումն ու հանումը

Դիտարկենք խառը թվերի գումարման և հանման օրինակներ:

Օրինակ

Խնդիր 1: Սեղանին դրված է շոկոլադի

2 \frac{3}{8}

սալիկ:

Քանի՞ սալիկ կլինի սեղանի վրա, եթե սեղանին դնել ևս

1 \frac{2}{8}

սալիկ:

$+$

$=$ ?

Լուծում: Խնդիրը լուծելու համար պետք է գումարել

2 \frac{3}{8}

1 \frac{2}{8}

թվերը:
Քանի որ,

2 \frac{3}{8} = 2 + \frac{3}{8}, 1 \frac{2}{8} = 1 + \frac{2}{8}

, ապա

2 \frac{3}{8} + 1 \frac{2}{8} = 2 + \frac{3}{8} + 1 + \frac{2}{8} = 2 + 1 + \frac{3}{8} + \frac{2}{8} = 3 + \frac{3 + 2}{8} = 3 + \frac{5}{8} = 3 \frac{5}{8}

Սովորաբար կարճ գրում են՝

2 \frac{3}{8} + 1 \frac{2}{8} = 3 \frac{5}{8}

Պատասխան՝

3 \frac{5}{8}

շոկոլադի սալիկ:

Օրինակ
Խնդիր 2: Սեղանին դրված է շոկոլադի $2 \frac{3}{8}$ սալիկ: Քանի՞ սալիկ կմնա սեղանին, եթե $1 \frac{2}{8}$ սալիկը ուտեն:

Լուծում: Խնդիրը լուծելու համար պետք է $2 \frac{3}{8}$ -ից հանել $1 \frac{2}{8}$

Ստանում ենք՝

$\begin{array}{l} 2 \frac{3}{8} - 1 \frac{2}{8} = (2 + \frac{3}{8}) - (1 + \frac{2}{8}) = 2 + \frac{3}{8} - 1 - \frac{2}{8} = (2 - 1) + (\frac{3}{8} - \frac{2}{8}) = \\ = 1 + \frac{3 - 2}{8} = 1 + \frac{1}{8} = 1 \frac{1}{8} \end{array}$

Կարճ գրում են՝ $2 \frac{3}{8} - 1 \frac{2}{8} = 1 \frac{1}{8}$

Պատասխան՝ $1 \frac{1}{8}$ շոկոլադի սալիկ:

Ուշադրություն

Խառը թվերը գումարելիս (կամ հանելիս) պետք է, առանձին գումարել (հանել) ամբողջ մասերը, և հետո՝ կոտորակային մասերը:

Եթե խառը թվերի ամբողջ մասերը գումարելուց հետո, կոտորակային մասերը գումարելիս, ստացվում է անկանոն կոտորակ, ապա պետք է դրանից անջատել իր ամբողջ մասը և գումարել այն արդեն ստացված ամբողջ մասին:

Օրինակ 1.