2. Ձկների բազմացումը և զարգացումը

Ձկան ձվադրումը կատարվում է հետանցքի ետևում գտնվող միզասեռական անցքով:

 

Ձկնկիթում ձվաբջիջների հսկայական քանակությունը պայմանավորված է արտաքին միջավայրի անբարենպաստ պայմաններով: Ջրի աղայնությունը, ճնշումը, գիշատիները, լույսի քանակը և այլ գործոններ կարող են խաթարել ինչպես բեղմնավորումը, այնպես էլ հետագա զարգացումը: Հետևաբար որոշակի քանակով սերունդ թողնելու նպատակով ձկները մեծացնում են բեղմնավորման ինտենսիվությունը:

 

 

Ապագա սերնդի հուսալի զարգացումը ապահովելու համար ձկները ձվադրման նպատակով տեղափոխվում են ավելի ապահով ջրատարածքներ, որտեղ կան ձկնկիթի պահպանման և զարգացման ավելի լայն պայմաններ:

 

Եվրոպական օձաձուկ- ձվադրման նպատակով Հյուսիսային Եվրոպայի գետերից գաղթում է Ատլանտյան օվկիանոս:

 

Կետա - Ճապոնական ծովից ձվադրման նպատակով լողում է դեպի Հեռավոր Արևելքի գետաբերանները:

 

Սապատաձուկ - Օխոտի ծովից մտնում է Կամչատկայի հորդառատ գետերը:

 

Ռուսական թառափ - ձվադրելու նպատակով Կասպից ծովի հյուսիսային շրջաններից խմբերով գաղթում է դեպի Վոլգայի դելտան:

 

 

 

Ձվադրման համար ձկները հիմնականում մտնում են գետերը, քանի որ գետի ջուրը ավելի քաղցրահամ է, պարունակում է ավելի շատ թթվածին և լույս: Հայտնվելով գետի ջրային ավազանում՝ էգը ձվադրում է գետի հատակին՝ ձկնկիթը ամրացնելով ավազին, քարերին կամ բույսերին: Ձկնկիթի յուրաքանչյուր հատիկ իրենից ներկայացնում է մեկ ամբողջական ձվաբջիջ, որը հարուստ է սննդարար պաշարանյութերով: Գետերի հոսանքին հակառակ լողալուց և սննդարար նյութերի մեծ մասը ձկնկիթին որպես պաշարանյութ տրամադրելուց, ձվադրելուց հետո ուժասպառ հանձնվում է գետի հոսանքին: Արդյունքում նրանց մոտավորապես կեսը սատկում է:

 

Ձվադրելուց հետո արուները ձկնկիթի վրա լցնում են իրենց արական սերմնահեղուկը: Դրան հաջորդում է ջրում բեղմնավորումը և սաղմի ձևավորումը:

 

 

 

Բեղմնավորումից հետո առաջացած սաղմը սնվում է ձվաբջջին բնորոշ հատուկ օրգանի՝ դեղնուցապարկի մեջ պահեստավորված սննդանյութերի հաշվին: Բեղմնավորումից որոշակի ժամանակ անց ձկնկիթից դուրս են գալիս թրթուրները: Տարբեր ձկների մոտ ձկնկիթում սաղմնային զարգացման ժամանակաշրջանը տարբեր է: Այսպես օրինակ.

Թրթուրները աճելով դեղնուցապարկի հաշվին՝ վերածվում են մանրաձկան մատղաշների: Մանրաձկան փորի վրա դեռևս տեսանելի է փոքրիկ դեղնուցապարկը, որը սննդանյութերի սպառմանը զուգահեռ անհետանում է:

 

  

 

Կենդանի օրգանիզմները կյանքի զարգացման ընթացքում մշակել են տեսակի պահպանման \(2\) դրսևորում՝ կա՛մ մեծ բեղունություն, կա՛մ սերնդի նկատմամբ խնամք:

Չնայած այն հանգամանքին, որ ձկները ինքնապահպանման հիմնական մեխանիզմ դիտարկում են մեծ բեղունությունը՝ որոշ ձևեր այնուհանդերձ հոգ են տանում իրենց սերնդի մասին:

 

Այսպես օրինակ՝

 

Եռասեղ փշաձուկ - էգը ջրային բույսերից կառուցում է բուն, որի մեջ դնում է \(60 - 70\) ձկնկիթ: Արուն բեղմնավորումից հետո պաշտպանում է և՛ ձկնկիթը, և՛ մատղաշը:

 

Տիլյապի - բնակվում է աֆրիկյան քաղցրահամ ջրերում, որտեղ դնում է մոտ \(300\) ձկնկիթ: Բեղմնավորումից հետո արուն ձկնկիթը պահում է իր բերանում, որտեղ էլ զարգանում է մատղաշը:

 

Ծովաձիուկ - նրանց արուները փորիկի վրա ունեն հատուկ պարկ՝ ձվերի և մատղաշների համար: