Հավասարաչափ դանդաղող շարժում
Այն շարժումը, որի ժամանակ մարմնի արագությունը կամայական հավասար ժամանակամիջոցներում նվազում է միևնույն չափով, կոչվում է  հավասարաչափ դանդաղող շարժում: 
Հավասարաչափ դանդաղող շարժման օրինակներ են արգելակող ինքնաթիռի, ուղղաձիգ դեպ վեր նետած մարմնի, թեք հարթությամբ դեպի վերև շարժվող մարմինների շարժումները (տե՛ս նկար):
 
Untitled1212.png
argelakum.gif
 
Եթե արագացող շարժման դեպքում առաջնային խնդիրը մարմնի վերջնական արագությունը որոշելն էր, ապա արգելակելիս առաջնային է դառնում մինչև կանգ առնելը մարմնի անցած ճանապարհը որոշելու խնդիրը: Այդ խնդիրը լուծելու համար անհրաժեշտ է արագության և ճանապարհի բանաձևերը ստանալ դանդաղող շարժման դեպքում:
 

Հավասարաչափ դանդաղող շարժման արագությունը և արագացումը

Դիցուք հավասարաչափ դանդաղող շարժման սկզբնական արագությունը եղել է v0, իսկ շարժման սկզբից \(t\) ժամանակ անց դարձել է \(v\): Նշանակում է՝ այդ ընթացքում մարմնի արագությունը նվազել է Δv=vv0-ով, հետևաբար  արագացման a=vv0t բանաձևը կընդունի a=v0vt տեսքը:
  
Այստեղից կստանանք արտահայտություն վերջնական արագության համար.
 
v=v0at
 
Արագությունը ժամանակից կախված է գծայնորեն, ուրեմն նրա գրաֆիկն ուղիղ գիծ է, որն արագության առանցքը հատում է v0 կետում և թեքված է դեպի ժամանակի առանցքը.

Untitled.png

Ճանապարհը հավասարաչափ դանդաղող շարժման ժամանակ
Ճանապարհը գտնելու համար հաշվենք արագության գրաֆիկով սահմանափակված պատկերի մակերեսը.
 
S=v+v0t
 
որի մեջ կտեղադրենք արագության վերը նշված արտահայտությունը և կստանանք.
 
S=v0tat22

Արգելակման ժամանակը

Արգելակման պահից սկսած՝ մարմնի արագությունը նվազում է: Մարմինը կանգ է առնում այն պահին, երբ արագությունը դառնում է զրո: Հետևաբար, արագության բանաձևից կունենանք 0=v0at0v0=at0, այսինքն՝ արգելակման ժամանակը կարտահայտվի այսպես՝ t0=v0a
 
Այստեղ t0-ն արգելակման պահից մինչև կանգ առնելը պահանջվող ժամանակն է, որն անվանում են արգելակման ժամանակ:
Արգելակման ճանապարհը
Արգելակման ճանապարհ անվանում են այն ճանապարհը, որն անցնում է մարմինը արգելակման պահից մինչև կանգ առնելը:
Քանի որ կանգ առնելու պահին \(v = \)v0,  \(t =\) t0, ապա մարմնի անցած ճանապարհի բանաձևը կընդունի հետևյալ պարզ տեսքը՝ S0=v0t02, որը արգելակման ճանապարհի բանաձևն է:
 
Հաշվի առնելով, որ անհավասարաչափ շարժման ճանապարհը՝ S=vմիջt, ինչպես նաև այն, որ v0=at0, կստանանք, որ արգելակման ժամանակ մինչև կանգ առնելը մարմնի անցած ճանապարհը կարելի է հաշվել նաև S=at22 բանաձևով:
Աղբյուրները
Ս. Վ. Գրոմով , Ն. Ա. Ռոդինա,  Ֆիզիկա-8, հանրակրթական դպրոցի դասագիրք ( I, II, III և V գլուխների հեղինակ Ա. Մամյան); Երևան, Անտարես -2014 թ.
Է. Ղազարյան, Ա. Կիրակոսյան, Գ. Մելիքյան, Ռ. Թոսունյան, Ս. Մաիլյան,  Ֆիզիկա-8, հանրակրթական դպրոցի դասագիրք; Երևան, Էդիտ Պրինտ -2008 թ