2. Տիեզերական ձգողության ուժ, ծանրության ուժ

Մենք անընդհատ և ամենուր տեսնում ենք, որ մարդիկ, առարկաները, կենդանիները, գետերի, լճերի, ծովերի և օվկիանոսների ջրերը Երկրի մակերևույթին են։ Նույնիսկ փորձ կատարելու կարիք չկա պարզելու համար, թե ինչ տեղի կունենա, եթե մարմինը վեր բարձրացնենք Երկրի մակերևույթից ու բաց թողնենք, կամ նետենք որևէ ուղղությամբ: Բոլորդ հրաշալի գիտեք, որ այն նորից կընկնի Երկրի մակերևույթին: Եվ, իհարկե, գիտեք, որ դրա պատճառը Երկրի ձգողությունն է: Այն փաստը, որ Երկիրն օժտված է իրեն մակերևութամոտ մարմինները ձգելու հատուկ ընդունակությամբ, այնքան ակնհայտ է, որ հայտնի է եղել մարդկությանը դեռևս քաղաքակրթության ծագման ժամանակաշրջանից:

 

 

Այստեղ ուրիշ հարց կա. միայն Երկի ՞րն է օժտված այդ ընդունակությամբ: Այս հարցի պատասխանը ստանալու նախադրյալներ ստեղծվեցին \(15\)-րդ դարում, երբ լեհ մեծ գիտնական Կոպեռնիկոսը ստեղծեց տիեզերքի կառուցվածքի մասին տեսությունը: Համաձայն այդ տեսության՝ բոլոր մոլորակները, այդ թվում նաև Երկիրը, պտտվում են Արեգակի շուրջը:

 

\(16\)-րդ դարում գերմանացի նշանավոր ֆիզիկոս Կեպլերը երկարատև դիտումների արդյունքում հայտնագործեց Արեգակի շուրջը մոլորակների շարժման օրենքները: Արդեն պարզ դարձավ, որ Արեգակն էլ մոլորակներին է ձգում: \(17\)-րդ դարում անգլիացի հանճարեղ գիտնական Նյուտոնը, ընդհանրացնելով կուտակված փորձը, առաջ քաշեց վարկած այն մասին, որ այդ հատկությամբ օժտված են ոչ միայն Երկիրն ու Արեգակը, այլև բոլոր մարմինները: Ձգողության ուժեր գործում են տիեզերքի բոլոր մարմինների միջև:

 

Հիմնվելով Կեպլերի օրենքների և սեփական հաշվարկների վրա՝ \(1666\) թ. Նյուտոնը հայտնագործեց տիեզերական ձգողության օրենքը.

Մաթեմատիկորեն այն արտահայտվում է (1) բանաձևով.

 

 

Տիեզերական ձգողության ուժի դրսևորումներից է Երկրի կողմից նրա մակերևույթին մոտ գտնվող մարմինների վրա ազդող ուժը, որն անվանում են ծանրության ուժ:

Մաթեմատիկորեն այն արտահայտվում է բանաձև (2)-ով. $F=m\cdot g\left(2\right)$,

 

որտեղ \(m\)-ը մարմնի զանգվածն է, \(g\)-ն բոլոր մարմինների համար հաստատուն թիվ է, որը կգտնենք բանաձև (2) -ից, տեղադրելով \(F = 9,8\ Ն\), \(m = 1կգ\)՝ կստանանք \(g = 9,8Ն/1կգ = 9,8\ Ն/կգ\):