Լուծույթներ, դրանց կոնցենտրացիաները — դաս։ Քիմիա, 10-րդ դասարան.

Լուծույթները և դրանց կոնցենտրացիաները

Լուծույթն այն համասեռ համակարգն է, որը բաղկացած է լուծիչից, լուծված նյութից և դրանց փոխազդեցության արգասիքներից:

Ջուրը համընդհանուր լուծիչ է:

Ըստ ջրում լուծվելու հատկության նյութերը լինում են՝ լավ լուծվող, քիչ լուծվող և գործնականում չլուծվող:

Ջրում լավ են լուծվում իոնային և բևեռային կովալենտային կապերով միացությունները, և դա պայմանավորված է ջրի մոլեկուլների բևեռայնությամբ:

Լուծման գործընթացն ուղեկցվում է և՛ ֆիզիկական, և՛ քիմիական երևույթներով:

Օրինակ՝ պղնձարջասպը՝

CuS O_{4} \cdot 5 H_{2} O

, ջրում կամ ամոնիակաջրում լուծելիս ստացվում են տարբեր գույներ ունեցող լուծույթներ, ինչը վկայում է վերը ասվածը:

Ուշադրություն

Պինդ նյութերի լուծելիությունը, որպես կանոն, ջերմաստիճանի բարձրացման հետ մեծանում է, քանի որ այն ջերմակլանիչ և դարձելի գործընթաց է:

Գազերի լուծելիությունը, որպես կանոն, ջերմաստիճանի բարձրացման հետ փոքրանում է, քանի որ այն ջերմանջատիչ և դարձելի գործընթաց է:

Ըստ լուծված նյութի և լուծիչի զանգվածների հարաբերակցության լուծույթները լինում եմ նոսր և խիտ: Յուրաքանչյուր նյութի որոշակի զանգված կարող է լուծվել տվյալ ծավալով կամ զանգվածով լուծիչում`տվյալ ջերմաստիճանի պայմաններում:

Ուշադրություն

Եթե լուծույթը պարունակում է առավելագույն քանակով լուծված նյութ, ապա կոչվում է հագեցած:

Եթե լուծույթը պարունակում է ավելի քիչ լուծված նյութ, քան համապատասխանում է հագեցած լուծույթին, ապա կոչվում է չհագեցած:

Եթե լուծույթը պարունակում է ավելի շատ լուծված նյութ, քան համապատասխանում է հագեցած լուծույթին, ապա կոչվում է գերհագեցած:

Այդ լուծույթները չափազանց անկայուն են, և դրանց ստացման համար պահանջվում են հատուկ պայմաններ:

Հագեցած լուծույթի կոնցենտրացիայով որոշվում է տվյալ նյութի լուծելիությունը կամ լուծելիության գործակիցը:

Լուծելիությունը նյութի առավելագույն զանգվածն է (գ), որը կարող է լուծվել $100$ գ ջրում՝ տվյալ ջերմաստիճանի պայմաններում.

Լ = \frac{m (լ . ն .)}{m (ջուր)} \cdot 100

Լուծույթների կոնցենտրացիայի արտահայտման բազմաթիվ ձևեր կան, որոնցից առավել կիրառելի են հետևյալները.

Լուծված նյութի զանգվածային բաժինը լուծված նյութի զանգվածի հարաբերությունն է լուծույթի զանգվածին. $ω = \frac{m (լ . ն)}{m (; - թ)}$ , կամ՝ $ω = \frac{m (լ . ն)}{m (; - թ)}$ $·100$%
Լուծույթի մոլային կոնցենտրացիան լուծված նյութի քանակի հարաբերությունն է լուծույթի ծավալին. $Cm = \frac{n (լ . ն .)}{V (լ - թ)}$ , որի չափողականությունն է մոլ/լ:
Լուծված նյութի մոլային բաժինը լուծված նյութի քանակի հարաբերությունն է լուծիչի և լուծված նյութի քանակների գումարին. $ϕ = \frac{n_{x}}{\sum n}$ , կամ՝ $ϕ = \frac{n_{x}}{\sum n}$ $·100\ $%

Աղբյուրները

Ա․ ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ, Լ․ ՍԱՀԱԿՅԱՆ

Քիմիա-10, Երևան-2010

Վերադառնալ թեմային

Հաջորդ առաջադրանքը

Գրեք մեզ

Սխա՞լ ես գտել

Տեղեկացրու մեզ

1. Լուծույթներ, դրանց կոնցենտրացիաները

Տեսություն