Բազմանդամներ
1. Միանդամների գումարն անվանում են բազմանդամ:
Բազմանդամում մասնակցող միանդամները կոչվում են բազմանդամի անդամներ:
Առանձին միանդամները նույնպես միանդամներ են:
Զրո թիվը կոչվում է զրոյական բազմանդամ:
Բազմանդամների օրինակներ՝
ա) արտահայտությունը բազմանդամ է:
բ) արտահայտությունը ևս բազմանդամ է:
2. Ընդունված է համարել, որ բազմանդամը գրված է կատարյալ տեսքով, եթե նրա անդամները կատարյալ տեսքի են բերված և չկան նման անդամներ:
Երկու անդամ ունեցող կատարյալ տեսքի բազմանդամը անվանում են երկանդամ:
Երեք անդամ ունեցող կատարյալ տեսքի բազմանդամը անվանում են եռանդամ և այլն:
3. Կատարյալ տեսքի ոչ զրոյական բազմանդամի աստիճան անվանում են նրա մեջ մտնող միանդամների աստիճաններից ամենամեծը:
Որպես օրինակ, գրենք բազմանդամի անդամները, դրանց գործակիցներն ու աստիճանները:
Բազմանդամի անդամները | \(12\) | ||
Անդամների գործակիցները | \(4\) | \(- 1\) | \(12\) |
Անդամների աստիճանները | \(3\) | \(2\) | \(0\) |
Հետևյալ աղյուսակում բերված են միանդամների, երկանդամների և եռանդամների օրինակներ:
Միանդամներ | Երկանդամներ | Եռանդամներ |
Մեկ փոփոխականով բազմանդամներ
Հիմա կդիտարկենք միայն մեկ տառ պարունակող բազմանդամները:
տեսքի բազմանդամը, որտեղ \(n\)-ը բնական թիվ է, իսկ -ն տրված թվեր են, կոչվում է \(x\) փոփոխականի բազմանդամ:
թվերը կոչվում են բազմանդամի գործակիցներ:
Եթե , ապա -ը կոչվում է բազմանդամի ավագ անդամ, -ը՝ ավագ անդամի գործակից, իսկ -ն՝ բազմանդամի ազատ անդամ:
Եթե , ապա բազմանդամի մեջ մտնող միանդամների աստիճաններից ամենամեծը կլինի -ը, և հետևաբար, բազմանդամի աստիճանը -նն է:
Ընդունված է \(x\) փոփոխականով աստիճանի բազմանդամը նշանակել այսպես՝
Աղբյուրները
Ս. Մ. Նիկոլսկի, Մ.Կ. Պոտապով, Ն.Ն. Րեշետնիկով, Ա.Վ. Շևկին, Հանրահաշիվ, 9-րդ դասարան, Անտարես, 2013