Լրից քառակուսու առանձնացման եղանակը
Լրիվ քառակուսու առանձնացման մեթոդը հիմնված է հետևյալ բանաձևերի վրա:
Լրիվ քառակուսու առանձնացումը նույնական ձևափոխություն է, որի արդյունքում տրված եռանդամը ներկայացվում է գումարի կամ տարբերության քառակուսու և որևէ թվային կամ տառային արտահայտության տեսքով:
Հաճախ հարմար է լրիվ քառակուսու առանձնացման եղանակով լուծել հավասարումներ: Դիտարկենք օրինակներ:
Օրինակ
Լուծենք հավասարումը:
Լուծում.
1) Հավասարման ձախ մասի բազմանդամից առանձնացնենք լրիվ քառակուսի: Կիրառենք գումարի քառակուսու բանաձևը: Պետք է ստանալ՝ եռանդամը, ուստի տրված եռանդամին գումարենք և հանենք \(4\) թիվը՝
Այսպիսով, տրված բազմանդամից առանձնացվեց լրիվ քառակուսին:
2) Վերլուծենք հավասարման ձախ մասի բազմանդամը արտադրիչների: Կիրառենք քառակուսիների տարբերության բանաձևը:
Դրա համար ներկայացնենք՝ :
Ստանում ենք՝
3) Որպեսզի արտադրյալը հավասար լինի զրոյի, պետք է զրոյի հավասար լինի նրա գոնե մեկ արտադրիչ՝
Պատասխան՝ \(– 9, – 5\)
Օրինակ
Լուծենք հավասարումը:
Լուծում.
1) Հավասարման ձախ մասի բազմանդամից առանձնացնենք լրիվ քառակուսի: Կիրառենք տարբերության քառակուսու բանաձևը: Պետք է ստանալ՝ եռանդամը:
Արտագրենք արտահայտությունը՝ տեսքով: Ստացված արտահայտության մեջ առաջին գումարելին \(x\)-ի քառակուսին է, իսկ երկրորդը՝ \(x\)-ի և \(3\)-ի արտադրյալի կրկնապատիկը:
Որպեսզի ստացվի լրիվ քառակուսի, պետք է գումարել (և հանել) : Ստանում ենք՝
2) Վերլուծենք հավասարման ձախ մասը արտադրիչների: Կիրառենք քառակուսիների տարբերության՝ բանաձևը: Ստանում ենք՝
3) Որպեսզի արտադրյալը հավասար լինի զրոյի, պետք է զրոյի հավասար լինի նրա գոնե մեկ արտադրիչ՝
Պատասխան՝ \(– 1, 7\)
Աղբյուրները
Ս. Մ. Նիկոլսկի, Մ.Կ. Պոտապով, Ն.Ն. Րեշետնիկով, Ա.Վ. Շեվկին, Հանրահաշիվ, 7-րդ դասարան, Անտարես, 2011: