1. Մարմինների էլեկտրականացումը: Կուլոնի օրենքը

Դեռ հին ժամանակներից հայտնի էր, որ մի մարմինը մյուսով շփելիս, օրինակ՝ սաթը բրդով կամ ապակին մետաքսով, նրանք ձեռք են բերում այլ մարմիններ դեպի իրենց ձգելու հատկության:

 

 

 

Ակնհայտորեն երևում է նաև, որ ձգողության այդ ուժը բազմաթիվ անգամ գերազանցում է նույն մարմինների գրավիտացիոն փոխազդեցության ուժը: Այս նոր փոխազդեցությանն անվանում են էլեկտրական (հուներեն «էլեկտրոն» բառը նշանակում է սաթ), փոխազդող մարմիններին՝ էլեկտրականացած, իսկ պրոցեսը՝ էլեկտրականացում:

ՄՀ-ում էլեկտրական լիցքի միավորը Կուլոնն է \((\)\(1\) Կլ\()\)՝ ի պատիվ Շառլ Կուլոնի \((\)\(1736-1806\) թթ.\()\), ով ձևակերպել է էլեկտրական լիցքերի փոխազդեցության օրենքը:

 

 

Ինչպես ցույց տվեցին փորձերը, բրդով շփված \(2\) սաթե կամ մետաքսով շփված \(2\) ապակե միատեսակ ձողերը իրար վանում են, իսկ ապակե և սաթե ձողերը՝ իրար ձգում:

 

 

Նշանակում է գոյություն ունի երկու տեսակի էլեկտրական լիցք: Ամերիկացի ֆիզիկոս Բենջամին Ֆրանկլինի առաջարկով մետաքսով շփված ապակու վրա առաջացած լիցքն անվանեցին դրական և վերագրեցին «\(+\)» նշան, իսկ բրդով շփված սաթի վրա առաջացած լիցքին՝ բացասական և վերագրեցին «\(-\)» նշան: Այս նշանակումից հետո կարելի է սահմանել լիցքավորված մարմինների փոխազդեցության կանոնը:  

 

   

 

Էլեկտրական փոխազդեցության ուժի գոյությունը պայմնավորված է մարմինների վրա ստատիկ լիցքերի առկայությամբ, այդ ուժի ուղղությանը՝ լիցքերի նշանով: Փորձը ցույց է տալիս, որ լիցքավորված մարմինների փոխազդեցության ուժի մեծությունը  ախված է նրանց լիցքերի մեծություններից և լիցքավորված մարմինների միջև եղած հեռավորությունից:

 

որտեղ $q_1$-ը և $q_2$-ը փոխազդող մարմինների էլեկտրական լիցքերի մեծություններն են, \(R\)-ը՝ նրանց միջև եղած հեռավորությունը: \(k\)-ն համեմատականության գործակից է, հաստատուն մեծություն, որը հավասար է $k=9\cdot {10}^9Ն\cdot {մ}^2/{\mathit{Կլ}}^2$