Վեկտորի հասկացությունը — դաս։ Երկրաչափություն, 9-րդ դասարան.

Վեկտորի հասկացությունը

Գծենք որևէ $AB$ հատված: Նրա մի ծայրակետը, օրինակ՝ $A$-ն անվանենք սկիզբ (կամ սկզբնակետ), իսկ մյուսը՝ $B$-ն` վերջ (կամ վերջնակետ): $AB$ հատվածի $A$-ից $B$ ուղղությունը նշում են սլաքի միջոցով: Արդյունքում ստացվում է ուղղորդված հատված:

Ուղղորդված հատվածը կոչվում է վեկտոր:

Այսպիսով, այն հատվածը, որի համար նշված է, թե նրա ծայրակետերից որն է սկիզբը, իսկ որն է վերջը, կոչվում է ուղղորդված հատված կամ վեկտոր:

Վեկտորները կարելի է նշանակել երկու ձևերով:

Երկու մեծատառերի միջոցով, որոնց վրա դրվում է սլաք՝ $\vec{AB}$ (կարդում են $AB$ վեկտոր): Առաջին տառը ցույց է տալիս վեկտորի սկիզբը, իսկ երկրորդը՝ վերջը:
Մեկ փոքրատառով, որի վրա դրվում է սլաք՝ $\vec{a}$ (կարդում են $a$ վեկտոր):

Եթե վեկտորի սկիզբն ու վերջը համընկնում են, ապա այն կոչվում է զրոյական վեկտոր և նշանակվում է՝

\vec{0}

: Հարթության ցանկացած կետ կարելի է համարել զրոյական վեկտոր:

$AB$ հատվածի երկարությունը կոչվում է

\vec{AB}

վեկտորի երկարություն կամ մոդուլ և նշանակվում է՝

|\vec{AB}|

|\vec{g}| = 1.5

|\vec{AB}| = 3

գրառումները նշանակում են, որ

\vec{g}

վեկտորի երկարությունը հավասար է $1.5$ միավորի, իսկ

\vec{AB}

վեկտորի երկարությունը՝ $3$ միավորի:

Զրոյական վեկտորի երկարությունը հավասար է զրոյի՝

|\vec{0}| = 0

Բազմաթիվ ֆիզիկական մեծություններ, օրինակ՝ ուժը, տեղափոխությունը, արագությունը, բնութագրվում են ոչ միայն թվային արժեքով, այլև տարածության մեջ նրանց ունեցած ուղղությունով:

Մեծությունները, որոնք ունեն թվային արժեք և ուղղություն, կոչվում են վեկտորական մեծություններ:

Մեծությունները, որոնք ունեն միայն թվային արժեք և չունեն ուղղություն, կոչվում են սկալյար մեծություններ:

Սկալյար մեծություններ են, օրինակ՝ երկարությունը, քանակը, խտությունը:

Եթե ասվում է, որ մեքենան շարժվում է $100$ կմ/ժ արագությամբ (այսինքն, տրված է արագության միայն թվային արժեքը), ապա տվյալը մեքենայի արագության մասին լիարժեք չէ, քանի որ հայտնի չէ, թե դեպի ուր (որ ուղղությամբ) է այն շարժվում:

Աղբյուրները

Լ.Ս. Աթանասյան, Վ.Ֆ. Բուտուզով, Ս.Բ. Կադոմցև, Է.Հ. Պոզնյակ, Ի.Ի.Յուդինա: Երկրաչափություն 9-րդ դասարան, Երևան, "Զանգակ", 2013:

Վերադառնալ թեմային

Հաջորդ առաջադրանքը

Գրեք մեզ

Սխա՞լ ես գտել

Տեղեկացրու մեզ

1. Վեկտորի հասկացությունը

Տեսություն